Zdjęcie rentgenowskie … z użyciem taśmy klejącej
Published 15.10.2016Taśma klejąca jako źródła promieniowania X
W 2008 roku w prestiżowym czasopiśmie naukowym „Natrue” ukazał się artykuł, którego autorzy wysunęli twierdzenie, że zwykła biurowa taśma klejąca podczas rozwijania emituje promieniowanie X, znane szerzej pod eponimiczną nazwą promieni Roentgena.
Nie był to bynajmniej żaden wyszukany żart ze strony redaktorów pisma lub twórców publikacji. Młodym naukowcom z Uniwersytetu Kalifornijskiego z Los Angeles rzeczywiście udało się, eksperymentalnie udowadniać niezwykłe właściwości pozornie zwyczajnego sprzętu biurowego. Co więcej, zdołali dowieść, że podczas rozwijania rolki z taśmą klejącą, wytwarza się taka dawka promieni X, która umożliwia wykonanie zdjęcia rentgenowskiego.
Warto zaznaczyć, że inspiracją do przeprowadzenia tych badań, był artykuł pewnego radzieckiego fizyka, który już w latach pięćdziesiątych wysuwał teorie na temat tego, że odpowiednio szybko odrywana taśma, wytwarza promienie rtg. Amerykańscy naukowcy byli sceptyczni wobec tych rewelacji, dlatego tym większe było ich zaskoczenie kiedy udało im się je udowodnić
Taśma klejąca jako rentgen – Czyli jak to działa
Odkrycie dokonane przez zespół z UCLA wydaje się naprawdę rewolucyjne. Nie znaczy to jednak, że każdy z nas może z łatwością wykonać sobie prześwietnie, używając taśmy w domowych warunkach. Eksperyment ten został bowiem przeprowadzony w komorze próżniowej, w której umieszczono urządzenie do odrywania taśmy, rozwijające rolkę z prędkością 3 cm na sekundę. Pozwoliło to jednemu z naukowców wykonać zdjęcie rentgenowskie swojego palca. Udało mu się uzyskać ten efekt stając przed aparatem i wystawiając palec, za którym znajdowała się klisza.
Za niezwykłe właściwości, jakie wytwarza odrywana taśma w warunkach niskiego ciśnienia panującego w próżni, odpowiada zjawisko tryboluminescencji. Polega ono na tym, że kiedy dwie powierzchnie wejdą ze sobą w kontakt w procesie tarcia, jaki możemy zauważyć przy odrywaniu taśmy, jedna z nich zostaje naładowana dodatnio, a druga ujemnie. Prowadzi to do wytworzenia się pomiędzy nimi pola elektrycznego, które ulega rozładowaniu w warunkach panujących w próżni. Powodujego przy tym przyspieszenie elektronów, które przeskakując na dodatnie naładowaną powierzchnię, oddają energie w postaci promieniowania rentgena.